Głównym celem książki jest rekonstrukcja teorii retorycznej, wyłożonej przez Bartłomieja Keckermanna (1572–1609), profesora filozofii w Gdańskim Gimnazjum Akademickim, w obszernym traktacie pod tytułem System retoryki (Systema rhetoricae, Hanau 1608). Opierając się na przejrzystej metodzie, u której podstaw leżała zasada podziału dychotomicznego, wywiedziona wprost z pism logicznych Arystotelesa (Organonu), Keckermann przeprowadził systematyzację sztuki przemawiania. Dzięki twórczemu wykorzystaniu koncepcji Stagiryty, Cycerona i Kwintyliana, a także współczesnych sobie teoretyków wymowy, głównie Rudolfa Agricoli, Erazma z Rotterdamu, Filipa Melanchtona i Piotra Ramusa, stworzył on summę renesansowej wiedzy o retoryce. Retoryka ujmowana paradoksalnie (oksymoronicznie) jako antystrofa dialektyki, ukazująca się nam w figuratywnym przebraniu wiernej służebnicy albo nieodłącznej, choć często niepożądanej, towarzyszki logiki (filozofii), została skrojona na miarę ludzkich zdolności i słabości. Jako względnie autonomiczna forma racjonalności (a więc zgodnie z intencją Arystotelesa) i model dyskursywności zbudowany wokół amplifikacji i figuratywności (czyli zgodnie z koncepcją Keckermanna) stanowi apologię niemal powszechnej niekonkluzywności dyskursu, sprzeciwu wobec supremacji intelektu w dziedzinie praktyk sensotwórczych i zgody na brak ostatecznego wyjaśnienia. Mimo tego ma być ona lekarstwem uśmierzającym chroniczną niepewność poznania i środkiem przynoszącym wytchnienie podczas gorączkowego poszukiwania sensu. Dlatego w zależności od potrzeb chwili i celu perswazji retoryka staje się lekarką serc i dusz ludzkich, twórczynią zmysłowych i wielobarwnych obrazów rzeczywistości, a także rewelatorką prawd doskonale już znanych. Za każdym razem zjawia się przed nami pod postacią figury przekształcającej prostą mowę litery w wieloznaczną sekwencję znaków, symboli i obrazów. Przemawiając we własnym imieniu na gruncie teorii wymowy (nawet tej najbardziej metodycznej i usystematyzowanej), retoryka nie może mówić inaczej, jak tylko retorycznie, ożywiając zastygłe w dyskursie toposy i budząc uśpione w języku figury.

Książka powstała w przekonaniu, że dzieje badań - zwłaszcza nad obiektem, któremu przyznawano status arcydzieła - warte są refleksji jako takie, zwłaszcza gdy mają długą tradycję i – jak się wydaje – wpływają dziś na pewne zaniechania badawcze, choćby brak monografii zabytku. Tak się złożyło, że czas, kiedy podjęto naukowe rozważania nad kościołem św. Jakuba, zbiega się z początkiem istnienia historii sztuki jako dyscypliny akademickiej. To wręcz modelowa sytuacja, by stwierdzić, czy i na ile różne kierunki badań podejmowane przez kolejne pokolenia historyków sztuki, a także pozanaukowe uwarunkowania społeczno-polityczno-kulturowe wpływały na badania nad tym dziełem architektury. Rozpoznanie istniejącego dorobku na tyle, by uruchomiło ono potencjał do dalszych badań, na jakie kościół św. Jakuba w Toruniu w pełni zasługuje, jest zasadniczym celem publikacji.

Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu: informator o zasobie archiwalnym to pierwsze kompleksowe opracowanie zasobu uniwersyteckiej składnicy akt, przygotowane przez pracowników Archiwum w związku z obchodzonym w roku 2018 jubileuszem siedemdziesięciolecia instytucji. Informator powstał z myślą o użytkownikach, którzy dzięki zawartym w nim informacjom i szczegółowym indeksom będą mogli samodzielnie prowadzić poszukiwania źródłowe. Archiwum gromadzi dokumentację wytworzoną w trakcie działalności Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz spuścizny po członkach społeczności akademickiej; wszystkie te materiały tworzą jeden zespół archiwalny podzielony na podzespoły składające się z poszczególnych grup akt. W „Informatorze”czytelnik znajdzie dane o 215 podzespołach archiwalnych, tworzonych od momentu powstania toruńskiej almae matris, tj. od sierpnia 1945 do 31 grudnia 2017 roku. Wszelako dokumenty znajdujące się w spuściznach po uczonych sięgają lat wcześniejszych, często wieku XIX, a sporadycznie nawet końca XVIII stulecia. W opisach podzespołów można odnaleźć różne typy materiałów aktowych, dokumentację audialną i audiowizualną, fotograficzną i techniczną, elektroniczną oraz materiały ulotne; zdarzają się także pamiątki osobiste i dewocjonalia. Opracowanie obejmuje tylko tę dokumentację, która jest własnością UMK. Wydawnictwo przygotowano z wykorzystaniem zaleceń Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dotyczących opracowania informatora o zasobie archiwum państwowego. Publikacja składa się z obszernego wstępu, szczegółowego kalendarium wydarzeń „archiwalnych” za lata 1948-2017, wykazu ważniejszych skrótów i części zasadniczej, w której scharakteryzowano zawartość poszczególnych podzespołów. Uzupełniają ją fotografie dokumentów, osób, przestrzeni archiwalnych, alfabetyczny wykaz podzespołów archiwalnych, indeks rzeczowy, obszerna bibliografia i streszczenie w języku angielskim.

Wybór, wstęp i opracowanie – Violetta Wróblewska Bajka ludowa na Kujawach (Antologia tekstów z lat 1955–1966) to zbiór 34 niepublikowanych przekazów pochodzących z materiałów nadesłanych na konkursy organizowane w latach 1955–1966 przez Toruński Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Muzeum Etnograficzne w Toruniu (do 1959 roku Dział Etnograficzny Muzeum Miejskiego w Toruniu) oraz Polskie Radio w Bydgoszczy. Adresatami konkursów byli mieszkańcy dawnego województwa bydgoskiego, obejmującego ziemię chełmińską, dobrzyńską, Kujawy, Pałuki, Krajnę, Bory Tucholskie, Kociewie oraz Kaszuby. Celem sześciu konkursów było pozyskanie informacji na temat dawnej kultury ludowej, a także tradycyjnych chłopskich opowieści. Antologia zawiera jedynie nieznaczną część tego archiwalnego materiału znajdującego się w zasobach Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, ale za to niezwykle cennego, gdyż zachowanego i prezentowanego w postaci naturalnej, w jakiej przekazali ją sami uczestnicy konkursów. Bajki konkursowe, z którymi mamy tu do czynienia, stanowią interesujące świadectwo przemian społecznych i kulturowych polskiej wsi połowy XX wieku.

Jednym z trzech głównych odcinków Camino de Santiago (obok Pomorskiej Drogi św. Jakuba i Drogi św. Jakuba Via Regia) jest Camino Polaco. Jest to najdłuższy polski odcinek Drogi św. Jakuba. Łączna bowiem długość Camino Polaco z Dusznicy (od granicy polsko-litewskiej) do Słubic (do granicy polsko-niemieckiej) wynosi ponad 1020 km. Camino – biegun, który nas prowadzi i przyciąga to przewodnik po 250-kilometrowym odcinku Camino de Santiago w województwie kujawsko-pomorskim – średniowiecznym szlaku pielgrzymkowym prowadzącym do grobu św. Jakuba Apostoła w Santiago de Compostela. Camino Polaco prowadzi przez malownicze obszary Pojezierza Iławskiego, Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego, Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej i Pojezierza Wielkopolskiego. Przy analizowanym odcinku Drogi Polskiej znajdują się bezcenne obiekty historyczne: Toruń – wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO, Pomnik Historii w Strzelnie, a także wiele ośrodków pielgrzymkowych (sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej w Nowym Mieście Lubawskim, sanktuarium św. Antoniego w Brodnicy, sanktuaria w Toruniu). W obecnej wersji został dokładnie opisany aktualny przebieg szlaku, podzielony na 9 etapów, na odcinku z Iławy do Trzemeszna oraz wariant do Mogilna. W tym celu zostały pobrane w terenie ślady GPS dostępne w niniejszym wydaniu w postaci kodów QR. Waloryzacja szlaku została przeprowadzona w okresie od września 2019 roku do sierpnia 2020 roku. W prezentowanym przewodniku przyjęto regionalizację fizycznogeograficzną Polski opracowaną w 2018 roku przez grupę 26 naukowców z 14 uczelni i instytucji naukowych. W dokładnej weryfikacji położenia miejscowości oraz obiektów w regionach fizycznogeograficznych (granice makroregionów i mezoregionów fizycznogeograficznych) autorzy przewodnika wykorzystali witryny interaktywnych map Geoserwis, udostępnione przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (geoserwis.gdos.gov.pl). W ostatnim okresie środowisko „caminowe” w Polsce wysunęło uzasadnioną propozycję, aby kujawsko-pomorski odcinek Camino Polaco kończył się na terenie tegoż województwa, a więc przy kościele św. Jakuba w Mogilnie, gdzie rozpoczyna się Wielkopolska Droga św. Jakuba. Przestrzeń szlaku opisana w przewodniku jest zgodna ze stanem faktycznym w sierpniu 2020 roku. Poza szczegółowym opisem przebiegu szlaku i śladami GPS, w przewodniku można znaleźć wiele fotografii, a także opisy geograficzne i historyczne miejscowości i regionów. Na pewno pomocne w wędrowaniu szlakiem Camino Polaco okażą się mapy poszczególnych etapów szlaku przygotowane w profesjonalnej pracowni kartograficznej.

Chciałbym, aby ta książka przyczyniła się do podjęcia szerokiej dyskusji nie tylko nad uświadomieniem nam, czym jest autyzm. Przede wszystkim konieczne jest dokonanie zmiany zakresu pola widzenia i odejście od przeliczania ilości autyzmu w autyzmie na rzecz postrzegania osoby z zaburzeniem ze spektrum autyzmu jako członka naszego społeczeństwa, mającego takie same prawa jak inni ludzie, którzy często określani są jako neurotypowi. Podjęcie dyskusji i wprowadzenie zmian są konieczne, chociaż zdaję sobie sprawę, że opór społeczny, brak najnowszej wiedzy i prowadzenia badań na poziomie światowym (w tym netnografii) mogą być trudne do przezwyciężenia. Niemniej pierwszy krok został uczyniony. Poznanie osób z ZSA dzięki ich przekazowi otworzyło drogę nie tylko do dokonywania opisu ich stanów wewnętrznych, zmysłowych odczuć, budowania świadomości, ale także do zrozumienia wizji innego odbioru świata i tworzenia na tym podłożu. Otwarcie się na ich doznania zmysłowe uświadamia, jak ich odbiór jest zwizualizowany. Jak to samo doznanie może być w różnoraki sposób odbierane i wzorcujące.

Teologia już niejednokrotnie składała współczesnej myśli filozoficznej obietnicę poszerzenia horyzontów czy też otwarcia jej na transcendencję. Jednak obietnica ta nie spotkała się – jak dotąd – z przychylnym przyjęciem, gdyż teologia sama nie zdołała przekonać filozofii o swojej racjonalności. Filozofia przestała być bowiem, z jednej strony, wrażliwa na argumentację natury metafizycznej, z drugiej zaś, teologia jest skłonna poddawać się metodologiom nauk szczegółowych, rezygnując przy tym z własnej odrębności. Zarysowana tu hermeneutyka teologii jest w pierwszym rzędzie badaniem teologii jako nauki, próbą uprawomocnienia jej na gruncie jednego z najważniejszych kierunków filozofii współczesnej, mianowicie hermeneutyki filozoficznej. Teologia zostaje tu ujęta w aspekcie immanencji, choć bynajmniej nie zamyka się w jej horyzoncie. Dziejący się świat teologii rozpada się na „kawałki” – miejsca teologiczne – które jednak wchodząc ze sobą w interakcje, uczestniczą w grze teologicznej. Jako pole owej gry zostaje wskazana liturgia, miejsce metodologicznie wyróżnione ze względu na naoczność dokonujących się konsekwencji gry teologicznej. Analiza czerpie z takich źródeł jak teoria miejsc teologicznych Melchiora Cano OP, koncepcja kręgu hermeneutycznego Martina Heideggera oraz projekt hermeneutyki filozoficznej Hansa-Georga Gadamera, ze szczególnym uwzględnieniem roli prze(d)sądów, utożsamianych tutaj z miejscami teologicznymi. Nowość spojrzenia na tradycję katolicką kontekście myśli hermeneutycznej sprawia, że prezentowana książka może trafić nie tylko do teologów i filozofów, ale także do badaczy szeroko rozumianej kultury.

Tematem książki jest kichotyzm filozoficzny, ujęty jako spoiwo Pokolenia '98, nieformalnej grupy wpływowych myślicieli hiszpańskich przełomu XIX i XX wieku. Praca została podzielona na dwie części. Pierwsza pokazuje, w jaki sposób dokonało się przejście od interpretacji dzieła literackiego do zastosowania tego dzieła jako narzędzia wyjaśniania rzeczywistości. Druga przedstawia koncepcje filozoficzne, wypracowane w trakcie analizy utworu Cervantesa i zogniskowane wokół zagadnienia podmiotu, zarówno indywidualnego, jak i zbiorowego. Główna para bohaterów - Don Kichote i Sanczo Pansa - posłużyła do stworzenia dynamicznej wizji podmiotowości, nieustannie rozdartej między tym, co idealne, a tym, co materialne, własne i obce, trwałe i ulotne.

Dwa przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989 roku to próba opowieści o powojennej sztuce polskiej poprzez - z jednej strony - znaczące pominięcia i powody takich wykluczeń, a z drugiej - poprzez stopniowe ujawnianie się kontrowersyjnych zmian dotyczących sztuki i ścieranie się różnic. Daremna nostalgia za tym, co nie zostało wypowiedziane ze względu na polityczny konsensus zderza się w książce z olśnieniem wolnością i jej pluralizmem. To właśnie artystyczne utarczki często najdobitniej uświadamiały sztywne granice społecznych akceptacji, tak jak wcześniej - w okresie PRL-u - dotkliwy brak dyskursu tożsamościowego (m.in. feministycznego, gejowskiego) czy kompensacyjny charakter oficjalnej sztuki nowoczesnej wskazywał bezapelacyjnie i ostatecznie na dzieła, które mogą być uznane za sztukę. Konsensus odwilży 1955 roku i agon przełomu po 1989 roku ramują dwie narracje o sztuce polskiej: tego, co miało być niewidoczne i tego, co skandaliczne, wątpliwe i ambiwalentne.

Dziedzictwo Goliata to książka stanowiąca próbę odpowiedzi na pytanie, jaki wpływ na Hebrajczyków i Biblię mieli Filistyni. Lud ten, przybyły wraz z innymi Ludami Morza, zapewne z terenów Egei i Anatolii, osiedlił się w Palestynie w XII wieku p.n.e. i przez pewien czas odgrywał rolę lokalnego hegemona. Plemienna nazwa własna Filistynów dała początek nazwie zasiedlanego przez nich terytorium – Palestyny. W cieniu kultury filistyńskiej formowały się wspólnoty polityczne Judy i Izraela. W nauce dominuje pogląd, jakoby Filistyni pozostawali w ustawicznym konflikcie z Hebrajczykami. Ponadto Filistyni są przedstawiani zazwyczaj jako dzicy, złowrodzy i nieokrzesani najeźdźcy. Obraz ten jest wynikiem przyjęcia biblijnego punktu widzenia na pradzieje Izraela. Niniejsze studium stawia pytania o zasadność takiego spojrzenia na historię starożytnej Palestyny. Książka ta pozwala dostrzec elementy wskazujące nie tyle na konflikt między Filistynami i Hebrajczykami, ile na ich wzajemne zależności. Proponowane wnioski ilustrują, jak wielki wpływ na Hebrajczyków mieli owi rzekomi barbarzyńcy. To Filistyni jawią się jako lud wyrafinowany i kulturalny, który wniósł w świat Hebrajczyków cenne składniki dziedzictwa mykeńskiego i anatolijskiego. Paradoksalne zatem przedstawienie w Biblii złych Filistynów nie wynika z dążenia do historycznie obiektywnej rekonstrukcji dziejów, lecz jest skutkiem swoistej manipulacji. Judejczycy mogli mieć kompleks zależności od silniejszego sąsiada i swej kulturowej niższości wobec nich, stąd dążenie do jego stronniczego zobrazowania. Dziedzictwo Goliata w Judzie było bowiem znacznie większe, niż gotowi byli to przyznać sami autorzy Starego Testamentu.

Do chwili przedłożonego przez Prof. Grażynę Gzellę opiniowanego "Słownika" brak podobnego opracowania stanowił dostrzegalną lukę w prasoznawczej historiografii tyczącej dziejów pomorskiego czasopiśmiennictwa. Toteż w mojej opinii nie będzie egzageracją, jeśli stwierdzę, że oceniania praca jest nie tylko »wypełnieniem« owego braku, lecz także, a może przede wszystkim, jawi się jako opracowanie o stosunkowo szerokim spectrum poznawczym, wskazującym i umożliwiającym podjęcie szczegółowych już kierunków badań nad biografiami historycznymi wybranych postaci. Cennym uzupełnieniem poszczególnych osobowych biogramów jest ujęta poniżej każdego tekstu informacyjno-biograficznego obszerna bibliografia źródłowo-materiałowa poszerzająca znacząco stronę poznawczą hasła osobowego. Podobną funkcję pełnią też wizerunki (fotografie) przedstawianych w biogramach ludzi. Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Andrzeja Romanowa

Niniejsza książka, zatytułowana Etnografia stylu życia kultury dorosłych torunian z zaburzeniami rozwoju, stanowi kwintesencję całokształtu mojej pracy naukowo-badawczej, prowadzonej intensywnie w latach 2007–2010. Obejmuje, w jednakowym stopniu, zarówno empiryczne eksploracje terenowe, badania etnograficzne, jak i opracowanie teoretyczne. Badania naukowe, na których oparta jest książka, prowadziłam w ramach grantu MNiSW nr 0795/B/H03/2007/33 w latach 2007–2009 (2010) pt. „Etnograficzne studium obrazu świata i siebie w interpretacji dorosłych torunian z zaburzeniami rozwoju”. W niniejszej książce skoncentrowałam się na badaniach należących do kulturowego modelu konceptualizowania niepełnosprawności oraz konsekwencji tegoż. Kultura niepełnosprawności, badania pochodzące z tradycji antropologii symbolicznej są soczewką, przez którą oglądam rzeczywistość badawczą i teoretyczną niepełnosprawności. Mimo to przywołuję rozwojowy model badań człowieka w rozdziale trzecim, aby dookreślić podmiot mojego zainteresowania naukowo-badawczego w perspektywie funkcji i dysfunkcji. Opieram się na klasyfikacjach i typologiach wyłącznie w celu dookreślenia właściwości kultury stanowiącej moje zainteresowanie naukowe oraz wskazania podstawy, na jakiej owa przynależność do miejsca w kulturze jest usankcjonowana. Opieram się na wskazaniu ewolucji poglądów naukowych dotyczących niepełnosprawności intelektualnej, wypracowanych przez psychologów klinicznych począwszy od początku XX wieku do chwili obecnej. Akcentuję jednocześnie wszystkie wątki kulturowe w ewolucji definicji zaburzeń rozwoju i/lub niepełnosprawności intelektualnej na świecie i w Polsce. Z Autoetnograficznego wprowadzenia

Pragnę zbadać, jak Europejczycy i Afrykanie, ludzie tak różnych kultur, zareagowali na owo nieoczekiwane spotkanie. Jakich doznawali uczuć, czego się bali, co budziło ich podziw, zdziwienie i zaciekawienie? Czym się oburzali? Dlaczego podejmowali ryzyko, by lepiej poznać stronę przeciwną? Jak ze sobą walczyli, jak i dlaczego ginęli? Jak nawiązali pierwsze wzajemne kontakty, jak się porozumiewali i organizowali spotkania? Jak wybierali miejsca takich spotkań? Jak i w jakich dziedzinach rozpoczęli współpracę? Co Europejczycy sądzili o Afrykanach, a co Afrykanie o Europejczykach? Kiedy Europejczycy zorientowali się, że Afrykanie różnią się między sobą, i co uznali za podstawę tych różnic? I podobnie, kiedy do takich wniosków dotyczących Europejczyków doszli Afrykanie? Mam nadzieję, że odpowiedzi na te i inne pytania powstające w czasie analizy źródeł pozwolą na określenie, jakie zmiany w mentalności ludzi z obu stron i w ich światopoglądzie spowodowało spotkanie się Europejczyków z Afrykanami. Fragment wstępu

Książka jest poświęcona archeologii nowoczesnej teorii literatury w kontekście historii intelektualnej wschodnioeuropejskiego modernizmu. Z zawrotnej mnogości konceptów, doktryn, idei i eksperymentów wyłaniają się kontury systemowej całości, w której myślenie naukowe współistnieje z mitologicznym, wiedza łączy się z wiarą, przyroda z duchem, życie z twórczością, ideologiczna jednojęzyczność konkuruje z różnojęzycznością. Lokalne zagęszczenia detali tworzą „analityczną" (w Fiłonowowskim rozumieniu tego terminu) panoramę rosyjskiego biologizmu literaturoznawczego. W utopistycznej aurze rosyjskiego modernizmu pierwszego trzydziestolecia XX wieku korelacja biologii i nauki o literaturze daje hybrydy tej miary, co paleogenologia i paleosemantyka, wersologiczny morganizm i dramatologia inspirowana Mendlowską teorią dziedziczenia cech, nomogeneza folkloru i filembriogeneza tropów, morfologia gatunków i literacki mutacjonizm. Ciasny splot języków teorii literatury i nowoczesnej biologii teoretycznej uniemożliwia odseparowanie Naturwissenschaften i Kulturwissenschaften, w sposób, który głoszą badeńscy neokantyści. Rekonstrukcja koncepcji ukształtowanych pod naporem antydarwinizmu i witalistycznych nurtów europejskiej filozofii pozwala istotnie zmodyfikować dotychczasowy obraz genealogii, właściwości oraz pozycji środkowo- i wschodnioeuropejskiego strukturalizmu w historii literaturoznawstwa, a także zrewidować metodologiczno-epistemologiczne podstawy tej ekspansywnej formacji teoretycznej.

FILOZOFIA MATEMATYKI I LOGIKI W POLSCE MIĘDZYWOJENNEJ to monografia będąca prezentacją i analizą koncepcji filozoficznych dotyczących matematyki i logiki formułowanych przez polskich logików, matematyków i filozofów w latach 1918-1939. Był to szczególny okres w historii nauki polskiej - to wtedy powstały i rozwijały się lwowsko-warszawska szkoła filozoficzna i związana z nią warszawska szkoła logiczna oraz polska szkoła matematyczna. Główne pytanie, na które poszukuje się odpowiedzi w książce, to pytanie o to, czy temu burzliwemu i intensywnemu rozwojowi logiki i matematyki towarzyszyła, i w jakim stopniu, refleksja filozoficzna oraz czy miała ona jakiś wpływ - i jeśli tak, to jaki - na kierunki prowadzonych badań i uzyskiwane wyniki. W książce rozważa się poglądy i koncepcje takich uczonych, jak: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Hugo Steinhaus, Leon Chwistek, Jan Łukasiewicz, Stanisław Leśniewski, Zygmunt Zawirski, Tadeusz Kotarbiński, Kazimierz Ajdukiewicz, Alfred Tarski, Andrzej Mostowski, Henryk Mehlberg, Jan Sleszyński, Stanisław Zaremba czy Witold Wilkosz. Mówi się też o ich poprzednikach: Janie Śniadeckim, Józefie Marii Hoene-Wrońskim, Samuelu Dicksteinie i Edwardzie Stammie. Monografia uzupełnia lukę w polskim piśmiennictwie historyczno-filozoficznym, stanowiąc uzupełnienie książki Jana Woleńskiego Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska

Autorzy: mgr Joanna Lajstet – realizacja badań jakościowych, analiza desk research (Polska) dr hab. Arkadiusz Karwacki prof. UMK – kierownik projektu dr hab. Aldona Glińska-Neweś prof. UMK – koordynator współpracy międzynarodowej dr Iwona Escher – ekspert, organizacja współpracy międzynarodowej Michał Jagielski – analiza desk research (Hiszpania) Dorota Losek – analiza desk research (Hiszpania) Mikołaj Ślęzak – analiza desk research (Hiszpania) dr Marta Karwacka – ekspert mgr Tomasz Kamiński – analiza desk research mgr Beata Królicka – opracowanie raportu

W latach 80. i 90. ubiegłego stulecia pojęcie postmodernizmu budziło skrajne emocje. Po jednej stronie lokowali się kpiarze i skrajni sceptycy, którzy uznali pisarstwo postmodernistyczne za humbug i wytwór intelektualnej mody. Po drugiej stronie znajdowali się ci, którzy w postmodernizm uwierzyli aż za bardzo, widząc w nim festiwal wszelkich różnic, a zarazem nadejście długo wyczekiwanego królestwa wolności. Upłynęło dostatecznie dużo czasu, by z odpowiednią dozą dystansu spojrzeć na to, czym w swej istocie był od początku ów straszny bądź ekscytujący - zależnie od wyznawanej opcji - postmodernizm. W Polsce sytuacja po temu jest tym bardziej sprzyjająca, że myśliciele najbardziej kompetentnie podejmujący w swoich pracach zagadnienia postmodernizmu i ponowoczesności, to współcześni anglosascy marksiści, których twórczość została w naszym kraju po 1989 roku niesłusznie, choć ze zrozumiałych względów zaniedbana. Bohaterowie Goodbye Mr. Postmodernism to Perry Anderson, David Harvey, Fredric Jameson, Terry Eagleton oraz Slavoj Žižek, których autor umieszcza pod wspólnym szyldem „późnej lewicy". Książka stanowi zarazem encyklopedyczne wprowadzenie do ich teorii, jak i próbę uchwycenia nowego klimatu lewicowej myśli, która manierze wiecznej emancypacji oraz upodobaniu do kolorowych marginesów (wspólnym postmodernizmowi i nowej, zrodzonej pod koniec lat sześćdziesiątych lewicy) coraz częściej przeciwstawia skłonność do odpowiedzialnej etycznie refleksji.

Jeszcze do niedawna sztukę sakralną XIX wieku uważano za wytwór niższej kategorii, pozbawiony większej wartości artystycznej i treściowej głębi. Książka stara się pokazać, że było wręcz przeciwnie, że mianowicie architekturze kościelnej w epoce historyzmu przypisywano znaczenia symboliczne niemniej poważne niż w czasach wcześniejszych. Po upadku witruwianizmu jako obowiązującej wykładni budownictwa, co nastąpiło w drugiej połowie XVIII stulecia, na nowo zdefiniowano podstawy architektury, wskazując na rolę charakteru i „mówiącej" formy. Na tej podstawie skonstruowano koncepcję znaczenia stylów historycznych, rozwijaną w kręgu wszystkich konfesji chrześcijańskich. Natomiast w obrębie katolicyzmu sięgać zaczęto do średniowiecznych traktatów teologicznych i liturgicznych, odnajdując w nich podstawy dla symbolicznej wykładni całego budynku kościelnego, jego części i zdobiących go dekoracji. W książce zanalizowano zapomniane i nieprzywoływane od końca XIX wieku teksty rozpraw na temat symbolicznej wymowy świątyń katolickich, pochodzące z Francji, Niemiec, Polski i częściowo Wielkiej Brytanii. Dokonano też próby interpretacji owego materiału w kontekście fundamentalnych pojęć takich jak styl, sacrum i reprezentacja.