PERFORMATIVE ASPECTS OF ART The concept of performativity has been usually evoked in the discussions on the philosophy of language and the reflection on theatre and performance art. However, in recent years there have been some attempts to broaden its scope. The theoretically inclined researchers have been working out the main assumptions of the aesthetics of performativity. These are claimed to include the challenging of the boundaries of artistic disciplines, and emphasizing the active role of the recipients, for whom the art works become events developing in consequence of their actions. Besides those attempts to grasp the theoretical consequences of “the performative turn”, one should also note some very interesting practical analyses, employing the theory in the discussion on concrete works from different domain of art. It appears that one can discover transformational potential, focus on change rather than just existence, even in the domains traditionally regarded as “artifactual” (painting, sculpture, installations). The planned volume of “Art Inquiry” will be devoted to the reflection on both directions of expansion of the concept of performativity. We would like the authors to consider its general significance for aesthetics and for the theory of various domains of art. We also hope that they will show the changes occurring when its unique perspective is adopted in the discussion on both theatre, paratheatrical experiments, and film, and the domains which have traditionally emphasized the role of the artistic artifact. The title of this volume invites questions about the possible scope of performativity and its kinds. PERFORMATYWNE ASPEKTY SZTUKI Zagadnienie performatywności podejmowane było najczęściej w rozważaniach z zakresu filozofii języka oraz w refleksji nad teatrem i sztuką performance. W ostatnich latach zauważyć można jednak próby jego rozszerzenia. Z jednej strony zmierzają one do wypracowania założeń estetyki performatywności. Wśród jej cech wskazywane jest kwestionowanie granic poszczególnych dziedzin artystycznych, zaakcentowanie aktywnej roli odbiorców, dla których utwory stają się wydarzeniami rozwijającymi się w wyniku ich działań itd. Oprócz prób sformułowania teoretycznych konsekwencji „zwrotu performatywnego” zauważyć można także bardzo interesujące konkretne analizy polegające na uwzględnieniu właściwych dla niego założeń przy rozważaniu dokonań z różnych obszarów sztuki. Okazuje się, że nawet w obszarach twórczości uważanych tradycyjnie za „wytwórcze” (malarstwo, rzeźba, instalacja) odkryć można aspekty transformacyjne, zakładające nie trwanie, a przemiany. W najnowszym tomie „Art Inquiry” przewidywane jest rozważenie obu zasugerowanych wyżej obszarów ekspansji idei performatywności. Z jednej strony rozważone mają być jej ogólne konsekwencje dla estetyki i teorii różnych dziedzin sztuki. Z drugiej, pokazane zmiany występujące, gdy właściwy dla niej punkt widzenia zostanie uwzględniony zarówno w obszarze refleksji teatralnej, parateatralnej, filmowej, jak w dziedzinach, w których tradycyjnie akcentowano rolę wytwarzanego przedmiotu (dzieła). Tytuł tego tomu ma właściwie charakter pytania o możliwy zakres performatywności i jej odmiany.

W tomie 4 cyklu zostały opisane zagrożenia naturalne i cywilizacyjne, wynikające z narastania terroryzmu, konfliktów i problemów społecznych, coraz większej liczby odnotowywanych chorób cywilizacyjnych, wyczerpania nieodnawialnych źródeł energii oraz zasobów planety, a także wielu aspektów codziennego życia niosących ze sobą brak poczucia bezpieczeństwa człowieka.

Autor w sposób oryginalny, odmienny niż w naszym kręgu kulturowym, postrzega problematykę cyberbezpieczeństwa, co ewidentnie jest wartością dodaną tej publikacji. To niestandardowe podejście komplementarnie uzupełnia znane nam interpretacje i ujęcia problematyki. Czytelnik zyskuje możliwość porównywania prezentowanych treści z poglądami pozytywnie zweryfikowanymi, upowszechnionymi oraz akceptowanymi w kręgu ekspertów zajmujących się problematyką cyberbezpieczeństwa. Publikacja ta może być znakomitym źródłem informacji dla autorów prac dyplomowych oraz ich opiekunów naukowych. Niezwykle rzadko mamy możliwość czytania w oryginale autora pochodzącego z innego kręgu kulturowego, który w sposób wyrafinowany prowadzi dialog wewnętrzny i wyraża językiem naukowym poglądy na temat cyberbezpieczeństwa. Wartość utylitarna tej pracy przejawia się w logice prowadzonych dociekań oraz oryginalności ujęcia. Z recenzji wydawniczej Prof. UJK dr hab.inż. Jana Zycha

Portrety niezwykłych kobiet, które wymknęły się swojej epoce. Izabella Horodecka była najskuteczniejszą agentką kontrwywiadu AK; przygotowała likwidację 23 zdrajców i szmalcowników. Niuta Tajtelbaum jako 25-latka zorganizowała w warszawskim getcie kobiecy pluton bojowy; miała reputację bezwzględnej maszyny do zabijania. Wanda Gertz podczas I wojny światowej walczyła w męskim mundurze, ale w czasie II już nie ukrywała swojej płci; szkoliła dziewczyny w wojskowym rzemiośle. Anna Szarzyńska-Rewska przygotowała słynny zamach na Kutscherę. Historia skazała ją na zapomnienie. Michał Wójcik, historyk i dziennikarz, odkrywa nieznaną część polskiej historii, w której to kobiety zabijały z zimną krwią.

Państwo Islamskie, ISIS, od ponad dekady sieje terror i zniszczenie na terytoriach Iraku i Syrii. Za jego powstaniem stał jeden człowiek. Kim tak naprawdę był Abu Musab az-Zarkawi? I co istotniejsze: czy można było go powstrzymać, zanim zyskał tak silną pozycję? Jego kariera może zaskakiwać: od pijaka i zwykłego złodzieja do osoby numer dwa na liście najbardziej poszukiwanych przez CIA terrorystów. W reportażu „Czarne flagi” laureat Nagrody Pulitzera Joby Warrick śledzi losy Az-Zarkawiego, pierwszego przywódcy Państwa Islamskiego, od dzieciństwa do wymierzonej przeciwko niemu amerykańskiej operacji wojskowej. Jednocześnie odsłania kulisy ewolucji jego bojówek – od pierwszych zamachów terrorystycznych na terenie Jordanii, przez próby zacieśnienia współpracy z Al-Kaidą, aż po utworzenie na terytorium Iraku zalążków dzisiejszego ISIS - organizacji, która budzi grozę całego świata.

Publikacja zawiera kilkaset specjalistycznych haseł. To pierwsze tak uniwersalnie przygotowane opracowanie z tego zakresu o naukowym charakterze. Wiele haseł ma unikatowy charakter. Redaktorzy o uznanej pozycji naukowej stworzyli zespół ekspertów, który przygotował logicznie uporządkowany kompleksowy zbiór artykułów hasłowych poświęconych szerokiemu spektrum zagadnień, uwzględniających dorobek takich dyscyplin naukowych, jak nauki o bezpieczeństwie, o polityce i administracji, nauk prawnych, socjologicznych czy o zarządzaniu. Encyklopedia ta została przygotowana wspólnym wysiłkiem pracowników Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz przedstawicieli znaczących polskich uczelni – specjalistów z zakresu nauk społecznych. Publikacja stanowi odpowiedź nie tylko na bieżące potrzeby naukowe (w obszarze nauk społecznych) oraz dydaktyczne (materiał do nauki dla studentów z kierunków związanych z bezpieczeństwem), ale także na wyzwania, przed jakimi stają społeczeństwa Unii Europejskiej. Publikacja wpisuje się bowiem w definicje kształtujące się na gruncie unijnych przedsięwzięć i regulacji. Ponadto książka odpowiada na potrzeby artykułowane na gruncie polskiej nauki. Brakuje bowiem publikacji wyjaśniających zawiłości pojęciowe haseł związanych z bezpieczeństwem państwa, głównie z jego wymiarem wewnętrznym. Obok haseł ogólnych, pojawiających się w polskich i unijnych aktach prawnych (m.in. z zakresu zwalczania terroryzmu, odnoszących się do poszczególnych rodzajów bezpieczeństwa, zagadnień policyjnych), w Encyklopedii znajdują się również pojęcia z obszaru bezpieczeństwa jednostki (m.in. human security, bezpieczeństwo osobiste) oraz te dotyczące zjawisk nowych, niedostatecznie jeszcze opisanych w literaturze przedmiotu (m.in. bezzałogowy statek powietrzny, trolling).

Książka amerykańskiego reportera Joshuy Hammera jest jak reportaż historyczny, biografia, książka podróżnicza, thriller i korespondencja wojenna w jednym. I jak rzadko w przypadku doniesień z frontu dodaje czytelnikowi otuchy. A więc bibliotekarz może wykiwać uzbrojonych po zęby sadystów z Al-Kaidy? W tej historii jest Bono z U2. Przylatuje do pustynnego Timbuktu prywatnym samolotem, wygłasza parę banałów o muzyce silniejszej niż wojna, a potem ulatnia się w towarzystwie obstawy. Cztery dni później do miasta wjeżdża Al-Kaida i zaczyna obcinać ludziom ręce. Jest tu też 377 tysięcy bezcennych manuskryptów, które zostały zgromadzone w maleńkim Timbuktu. Dorobek cywilizacji, która była otwarta i tolerancyjna, gdy w świecie Zachodu wolnomyśliciele wciąż trafiali na stosy. "Hardcorowi bibliotekarze z Timbuktu" uratowali ten skarb rozumu przed fanatykami. W 2012 roku grupa bibliotekarzy przeprowadziła karkołomną akcję w stylu Indiany Jonesa: wykradli i wywieźli setki tysięcy ksiąg z miasta opanowanego przez islamistów. Nawet oni sami nie wierzyli, że im się uda.

Kalifat, państwo islamskie, z islamem jako wiarą, systemem prawnym i państwowym, kodeksem zachowań i podległości, stoi u drzwi Europy. Ale jego wysłannicy są już w naszym domu. Przygotowują jego nadejście. Zachodnie miasta staja się muzułmańskie, przestrzeń publiczna ulega islamowi, zmienia się obyczaj, ubywa akcentów zachodniej wielowiekowej tradycji i kultury. Kościoły pustoszeją, meczety się zapełniają. Można tego nie dostrzegać. Można udawać, że nas to nie dotyczy. Można się łudzić, że to jakoś samo z siebie minie. Ale to samo z siebie nie minie. Książka Marka Orzechowskiego, mieszkającego w Brukseli dziennikarza, publicysty, pisarza, opowiada o dramatycznych zjawiskach, które potwierdzają sukces islamistów w Europie Zachodniej: od krwawych zamachów po spory o miejsce na basenie kąpielowym. Najważniejsze pytanie - czy możemy z islamem przegrać? - znajduje na kartach jego książki dramatyczną odpowiedź: my już przegraliśmy.

Kim jest kobieta, która ze swoim czteroletnim synem wyjeżdża do Państwa Islamskiego? Co spowodowało, że rozsądna, wykształcona osoba ulega terrorystom? Sophie Kasiki jest imigrantką – jako mała dziewczynka przyjechała do Paryża z Kamerunu, pochodzi z katolickiej rodziny. Pracuje jako pedagog w ośrodku pomocy dla rodzin mających kłopoty adaptacyjne. Kiedy pewnego dnia trzech z jej podopiecznych ucieka z kraju i dołącza do syryjskich dżihadystów, Sophie próbuje przekonać ich do powrotu. Nawet obecnie, po przeżyciu prawdziwego koszmaru, Sophie nie potrafi odpowiedzieć, w którym momencie z osoby przekonującej stała się osobą przekonywaną. W tajemnicy przed wszystkimi, razem z czteroletnim synkiem wyjeżdża do Rakki – stolicy Państwa Islamskiego. Dopiero na miejscu przekonuje się, że wszystko, co jej mówiono, jest kłamstwem. Z dnia na dzień, z wolnej, niezależnej kobiety staje się niewolnicą Daeshu (ISIS). Sophie przeszła wiele, poznała przemoc, przerażającą brutalność i bezwzględność – prawdziwe życie wyznawców Państwa Islamskiego. Tylko dzięki niesamowitej determinacji udało jej się uciec z tego piekła.

Celem niniejszej monografii jest znalezienie odpowiedzi na istotne i wciąż aktualne pytanie, w jakim zakresie integracja europejska wpłynęła na poziom harmonizacji polityki antyterrorystycznej. Ponadto w pracy starano się ukazać zależności pomiędzy bezpieczeństwem wewnętrznym UE, a tym samym polityką antyterrorystyczną, a poziomem integracji państw członkowskich oraz zakresem funkcji ochronnych, jakie bezpieczeństwo ma analizować.